Ekonomi
Vatandaşlık Maaşı Geliyor mu? SGK Uzmanı Yeni Sistemi 13 Maddeyle Açıkladı
Geliri asgari ücretin altında kalan hanelere düzenli devlet desteği sağlanması, uzun süredir hükümetin masasında olan konulardan biriydi. 2026 yılıyla birlikte bu modelin hayata geçirilmesi bekleniyor. “Vatandaşlık Maaşı” olarak bilinen bu sistem, her haneye en az bir asgari ücret düzeyinde gelir ulaştırmayı amaçlayan kapsamlı bir sosyal yardım reformu olacak. SGK Uzmanı Özgür Erdursun, merak edilen bu yeni modeli 13 maddede anlatarak kamuoyunun dikkatini çekti.
Vatandaşlık Maaşı Kimlere Verilecek?
Yeni destek sistemi, herkesi kapsayan evrensel bir maaş modeli olmayacak. Erdursun’a göre amaç, geliri asgari ücretin altında kalan hanelerin gelirini tamamlayarak asgari seviyeye çıkarmak. Yani destek, yalnızca dar gelirli ve ihtiyaç sahibi hanelere sağlanacak. Ailede hiç kimse çalışmıyorsa veya mevcut gelir asgari ücret seviyesine ulaşmıyorsa, devletten “tamamlayıcı ödeme” yapılacak.
Sistem 2026’da Pilot Olarak Başlayacak
Projenin ilk etapta bazı illerde denenmesi, sonuçlar olumlu olursa tüm ülkeye yayılması planlanıyor. Türkiye’nin yüksek kayıt dışı istihdam oranı dikkate alındığında, yeni sistemin güçlü bir veri takip altyapısıyla desteklenmesi gerektiği belirtiliyor. Gelir gizlemeyi önlemek ve adil şekilde dağıtımı sağlamak için detaylı denetim mekanizması kurulacak.
SGK Uzmanı Erdursun Yeni Sistemi 13 Maddede Özetledi
Erdursun, Avrupa’daki asgari gelir desteği örneklerine atıfta bulunarak, Türkiye’de uygulanacak modelin benzer bir yapıya sahip olacağını belirtiyor. Sistemin en kritik noktası ise desteklerin bir anda kesilmemesi. Hane geliri arttıkça yardımın yavaş yavaş azaltılması öngörülüyor. Bu sayede vatandaşların çalışma isteğinin zayıflamasının önüne geçilmesi hedefleniyor.
Erdursun’a göre Türkiye’de yeni sistem, mevcut dağınık sosyal yardım programlarını tek bir çatı altında toplama fırsatı da yaratabilir.

Bu Model Sosyal Yatırım mı Olacak, Bütçe Yükü mü?
Yeni uygulamanın maliyeti oldukça önemli bir konu. Avrupa ülkelerinde benzer modeller ulusal gelirlerinin %0,5 ile %1,5’i arasında bir bütçe gerektiriyor. Türkiye’de bütçe açığının yüksek olduğu dikkate alındığında sistemin yalnızca dar gelirli hanelere odaklanması halinde sürdürülebilir olabileceği belirtiliyor.
Uzmanlara göre doğru hedefleme ve güçlü denetim yapılırsa bu model, yoksulluğu azaltan güçlü bir sosyal yatırım olabilir. Ancak çok geniş tutulması halinde bütçe yükü oluşturma riski de bulunuyor.

2026’da Sosyal Yardımlarda Yeni Dönem Başlayabilir
Vatandaşlık Maaşı uygulaması, Türkiye’de gelir eşitsizliğini azaltmayı ve sosyal devlet mekanizmasını güçlendirmeyi hedefleyen önemli bir adım olarak görülüyor. Henüz resmi tarih açıklanmamış olsa da 2026’da pilot uygulamaya geçilmesi bekleniyor.
Sistem, doğru kurgulandığı takdirde, özellikle düşük gelirli haneler için düzenli ve güvenli bir gelir güvencesi yaratabilir.
